Rozstrzygnięcie UODO dotyczące kart SIM i infolinii
UODO uznał, że kontakty zmieszczone na karcie SIM mogą zostać uznane za marketing bezpośredni, a odmowa ponownego kontaktu telefonicznego przekazana podczas rozmowy telefonicznej stanowi sprzeciw na przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych.
Kontakty na karcie SIM stanowiące marketing bezpośredni
Jeden z operatorów telekomunikacyjnych na karcie SIM zapisał bez możliwości usunięcia kontakty SDN, które były skrótami do usług dodatkowych z jednoczesnym wskazaniem ich ceny (audiobooki, magia i horoskopy oraz czytelnia).
Urząd po rozpatrzeniu skargi abonenta uznał, że takie działanie stanowi prowadzenie marketingu bezpośredniego.
W styczniowym „Biuletynie UODO” poinformowano:
Prezes UODO rozstrzygając tę kwestię wskazał, powołując się na wyrok NSA z dnia 5 grudnia 2018 r. o sygn. I OSK 53/17, że za marketing należy uznać informację o produktach, które stanowią podkreślenie ich atrakcyjności i nakłonienie do działania polegającego na skorzystaniu z prezentowanej oferty. Ponadto, zgodnie z ww. wyrokiem NSA, działania marketingowe mają nie tyle informować, co przekonywać do podjęcia określonych działań poprzez oddziaływanie na emocje odbiorcy.
Organ nadzorczy przenosząc powyższe rozważania na grunt badanej sprawy stwierdził, że nazwy kontaktów SDN prezentowane na karcie SIM mają na celu zachęcenie do skorzystania z dodatkowych usług oferowanych przez spółkę. Wskazane kontakty zawierają bowiem, oprócz numeru kontaktowego, także informacje na temat danej usługi wraz z wyrazem „włącz”, zachęcającym do ich aktywacji i wyświetlane są przy każdej próbie wykonania połączenia telefonicznego z użyciem kontaktów zapisanych obok nich w książce telefonicznej urządzenia.
Zdaniem organu, zamieszczenie tego rodzaju treści w nazwach kontaktów SDN, które wraz z nazwą usługi zawierają informacje o cenie i umożliwiają jej natychmiastową aktywację, stanowi formę marketingu bezpośredniego i tym samym świadczy o przetwarzaniu danych osobowych w celach marketingowych.
Urząd uznał kartę SIM „za urządzenie końcowe sensu stricto, a więc za część urządzenia, które jest przeznaczone do współpracy z siecią i stanowi znaczący element (podzespół urządzenia)”.
Zgodnie z art. 172 ust. 1 prawa telekomunikacyjnego na marketing bezpośredni z użyciem telefonicznego kanału kontaktu konieczna jest zgoda, która musi być wyraźna i nie może wynikać czy być domniemana z innych oświadczeń woli, w tym z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych.
Zdecydowana odmowa na ponowny kontakt telefoniczny stanowi skuteczny sprzeciw wobec marketingu bezpośredniego
Drugą badaną kwestią był niechciany kontakt telefoniczny operatora dotyczący przedłużenia umowy.
Stan faktyczny (opisywany w styczniowym „Biuletynie UODO”) był następujący:
Skarżący skontaktował się z infolinią operatora w sprawie przedstawienia ofert na przedłużenie usług telefonicznych. Propozycja złożona przez konsultantkę nie spełniła jednak jego oczekiwań, wobec czego zaoferowała ona kontakt w późniejszym terminie. Skarżący początkowo wyraził na to zgodę, ale ze względu na brak możliwości odebrania telefonu w zaproponowanych godzinach, zdecydowanie odmówił i poinformował, że samodzielnie skontaktuje się w dogodnym dla siebie czasie. Pomimo jasno wyrażonej odmowy, w dniu następnym spółka kilkukrotnie próbowała się z nim skontaktować telefonicznie.
UODO uznał, że odmowa skarżącego w rozmowie telefonicznej na ponowny kontakt operatora stanowi skuteczny sprzeciw wobec marketingu bezpośredniego i jakikolwiek kontakt po niej stanowi naruszenie art. 21 ust. 3 RODO.
W przypadku przetwarzania danych osobowych w celu marketingu bezpośredniego można w dowolnym momencie wnieść sprzeciw wobec takiego przetwarzania.
W konsekwencji takiego rozstrzygnięcia administrator danych prowadzący telefoniczną sprzedaż czy obsługę klienta musi identyfikować, rejestrować i realizować złożony podczas rozmowy przez klienta sprzeciw marketingowy. W tym zakresie ważne jest należyte przeszkolenie pracowników infolinii i świadomość konieczności realizacji powyższego uprawnienia klienta.