Przepadek przedsiębiorstwa w postępowaniu karnym

Polskie prawo karne zawiera przepisy regulujące instytucję przepadku przedsiębiorstwa sprawcy przestępstwa.

Przedsiębiorstwo stanowiące własność sprawcy

W przypadku skazania za przestępstwo, z którego popełnienia sprawca osiągnął korzyść majątkową znacznej wartości, sąd może orzec przepadek przedsiębiorstwa stanowiącego własność sprawcy albo jego równowartości, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści.

Przedsiębiorstwo niestanowiące własności sprawcy

Ponadto sąd może orzec przepadek niestanowiącego własności sprawcy przedsiębiorstwa osoby fizycznej albo jego równowartości, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, a jego właściciel chciał, aby przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści albo, przewidując taką możliwość, na to się godził.
Wskazana korzyść może być osiągnięta chociażby pośrednio.

Współwłasność przedsiębiorstwa

W przypadku współwłasności przepadek orzeka się z uwzględnieniem woli i świadomości każdego ze współwłaścicieli i w ich granicach.

Wyłączenia

Nie orzeka się przepadku przedsiębiorstwa, jeżeli byłoby to niewspółmierne do wagi popełnionego przestępstwa, stopnia zawinienia oskarżonego lub motywacji i sposobu zachowania się właściciela przedsiębiorstwa albo jeżeli szkoda wyrządzona przestępstwem lub wartość ukrytej korzyści nie jest znaczna wobec rozmiaru działalności przedsiębiorstwa.

Natomiast w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach, kiedy byłby on niewspółmiernie dolegliwy dla właściciela przedsiębiorstwa, sąd może fakultatywnie odstąpić od orzeczenia przepadku przedsiębiorstwa.

Wykonanie przepadku przedsiębiorstwa

Zgodnie z przepisami wykonawczymi, sąd postanowieniem decyduje o sposobie wykonania przepadku przedsiębiorstwa, które może zostać wykonane przez jego sprzedaż w całości lub w zorganizowanej części albo spieniężenie poszczególnych składników mienia przedsiębiorstwa.

Do czasu wykonania przepadku przedsiębiorstwo ustanawia się nad nim zarząd przymusowy.