Przyjęcie uchodźców, aspekty prawne

Polskie prawo uznaje instytucję „prekarium” definiowaną jako grzecznościowe wykorzystanie cudzej rzeczy. Znajdzie ona zastosowanie w przypadku przyjęcia do swojego mieszkania czy domu uchodźców oraz oddania im do korzystania swoich rzeczy.

Władztwo prekaryjne występuje w sytuacjach, gdy jedna osoba chce drugiej wyświadczyć przysługę, kierując się grzecznością, względami przyjacielskimi lub humanitarnymi.

Jak wskazał Sąd Okręgowy w Toruniu w wyroku z 28 stycznia 2015 r. (sygn. akt: VIII Ca 602/14): prekarium nie jest stosunkiem prawnym, strony nie składają oświadczeń woli i nie chcą przez to wywoływać skutków prawnych, a ich relacja ma charakter tylko faktyczny. Między dającym rzecz a biorącym istnieje jedynie stosunek grzecznościowy, może być on każdocześnie odwołany, właściciel może w każdej chwili rzecz odebrać prekarzyście, któremu nie przysługuje żadna ochrona prawna, prekarium ma charakter nieodpłatny.

Prekarium nie jest posiadaniem (ani zależnym, ani tym bardziej samoistnym). Prekarzysta włada rzeczą, ale nie ma więzi prawnej pomiędzy nim a właścicielem rzeczy.

Ponadto prekarzysta nie może korzystać z rzeczy według swojego uznania, sprzecznie z wolą dającego mu ją we władanie. Dający rzecz w posiadanie prekaryjne może w tym przypadku użyć środków ochrony posesoryjnej, łącznie z dozwoloną samopomocą.