Wymóg przejrzystości warunków umownych w umowach o kredyt w walucie obcej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wskazał, jak należy interpretować wymóg wyrażenia postanowienia umownego prostym i zrozumiałym językiem (na przykładzie umowy kredytu w walucie obcej).

Zdaniem TSUE wymogu przejrzystości warunków umownych (ujętego w dyrektywie UE 93/13) nie można zawężać do zrozumiałości tych warunków pod względem formalnym i gramatycznym, lecz przeciwnie, w relacji przedsiębiorca i konsument dyrektywa ma chronić stronę słabszą, którą jest konsument i z uwagi na to należy ten wymóg intepretować jak najszerzej.

W związku z powyższym Trybunał uznał, że aby postanowienie umowne było wyrażone prostym i zrozumiałym językiem, musi ono przedstawiać w sposób przejrzysty konkretne działania mechanizmu, do którego się odnosi, a także w zależności od przypadku, związek między mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych postanowieniach tej samej umowy, tak by konsument był w stanie oszacować wypływające dla niego z tej umowy konsekwencje ekonomiczne. Kwestia ta powinna być rozpatrywana w świetle całokształtu okoliczności faktycznych, do których zaliczają się formy reklamy i informacji stosowane przez kredytodawcę w procesie negocjacji umowy kredytu.

Ponadto kredytobiorca musi zostać jasno poinformowany, że podpisując umowę kredytu denominowaną w obcej walucie, ponosi pewne ryzyko kursowe, które z ekonomicznego punkty widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku osłabienia kursu waluty (dewaluacji), w której otrzymuje wynagrodzenie, a bank musi przedstawić ewentualne wahania kursów wymiany i ryzyko wiążące się z zaciąganiem kredytu w walucie obcej, zwłaszcza gdy konsument nie otrzymuje wynagrodzenia w tej walucie.

Oceny (dokonywane przez sąd krajowy) czy określone postanowienie umowne ma charakter postanowienia nieuczciwego (w rozumieniu dyrektywy 93/13) należy dokonywać w odniesieniu do momentu zawarcia umowy z uwzględnieniem ogółu okoliczności, które mogły być znane przedsiębiorcy w tym momencie i mogły mieć wpływ na późniejsze okoliczności wykonania tej umowy.

Źródła: wyrok TSUE w sprawie C-186/16, dyrektywa Rady 93/13/EWG.